Euthanasie, een besluit nemen
Een greep uit de uitspraken van eigenaren, zoals we die vrijwel dagelijks te horen krijgen tijdens het spreekuur:
“We willen ons dier natuurlijk niet kwijt, maar we willen geen lijdensweg.”
“Ik wil mijn dier niet kunstmatig op tabletten laten doorleven.”
“We hadden eigenlijk gehoopt, dat hij uit zichzelf rustig in zijn slaap dood zou gaan.”
Het percentage oude dieren in de praktijk neemt toe. Dat komt niet doordat mensen geen jonge dier meer nemen, maar doordat meer dan vroeger dieren de kans krijgen oud te worden. In onze praktijk zien we vrijwel uitsluitend betrokken eigenaren, die hun dier goede voeding geven en goed verzorgen. We zien minder ongelukken en ziekten zijn beter dan vroeger te voorkomen of te behandelen. Toch is het eeuwige leven ook voor onze katten niet weggelegd en zal het lichaam op enig moment mankementen gaan vertonen, die alleen met ingrijpende onderzoeken of behandelingen op te lossen zijn, of die niet of niet volledig op te lossen zijn.
Een paar voorbeelden
Tumoren kunnen in een aantal gevallen chirurgisch worden verwijderd. Soms is dit echter niet of niet volledig mogelijk en sta je voor de keus om wel of niet te behandelen met bijvoorbeeld bestraling of chemotherapie. Hoe ver moet je dan gaan?
Artrose, gewrichtsslijtage, komt bij oude katten zeer vaak voor en is niet te genezen. Het valt vaak op dat het dier niet meer springt en moeite heeft met traplopen. Er is een grote verscheidenheid aan pijnstillers en ontstekingsremmers, die verlichting kunnen geven. Maar voor hoelang?
Een verminderde nierfunctie is eveneens een veel voorkomende kwaal bij oude katten. Het valt de eigenaar op dat het dier meer gaat drinken en plassen, soms zijn er braakklachten en de kat is duidelijk minder fit. Met dieetmaatregelen en medicijnen zijn de klachten in veel gevallen te verbeteren. Zo’n verbetering is echter altijd tijdelijk. In welke mate verbetering optreedt en hoe lang het duurt voor de situatie weer verslechtert, is meestal moeilijk te zeggen. Moet je er dan wel aan beginnen?
Dierenartsen kunnen niet alle dilemma’s altijd oplossen, maar we kunnen de eigenaar wel helpen verantwoorde keuzes te maken. Het helpt daarbij om een aantal zaken onder ogen te zien:
Een dierenarts is advocaat van het huisdier. Dat betekent dat we de opvattingen en verzoeken van de eigenaar serieus nemen, maar dat we ons daarnaast altijd afvragen, wat in het belang is van het dier. Daarbij staat de kwaliteit van het leven voorop. Het is niet de bedoeling om een dier uitsluitend technisch in leven te houden. De kat moet om te beginnen zelfstandig kunnen eten en drinken en zijn behoefte kunnen doen, maar daarnaast moet het dier ook belangstelling hebben voor de leefomgeving en niet ernstig gehinderd worden door pijn, benauwdheid of andere grote ongemakken. Natuurlijk hoeft een oude kat geen topatleet meer te zijn. Net als bij oude mensen maken kleine gebeurtenissen het leven vaak al de moeite waard.
Als u voor de keuze staat uw dier wel of niet een belastend onderzoek of een belastende behandeling te laten ondergaan, is het zaak gegevens te verzamelen die meer inzicht geven in de vooruitzichten en de risico’s. Stelt u zich zo open mogelijk op en mijdt vooroordelen bij gebrek aan feitenkennis. Om welke tumor gaat het? Wat is het biologisch gedrag van die tumor? Welke gegevens zijn er over chirurgie en/of chemotherapie in dit specifieke geval? Welke bijwerkingen zijn te verwachten? Als uit goed onderzoek blijkt dat een bepaald type tumor door bestralen te genezen is, waarom zou je dat dan laten? Bij nierfalen geeft bloed- en urineonderzoek inzicht in de ernst van het probleem en daarmee zegt het ook wat over de vooruitzichten.
Laat u niet weerhouden als een behandeling maar een tijdelijke verbetering geeft. Het hele leven is tijdelijk en het dier heeft geen toekomstverwachting en geen besef van de eindigheid van het leven. Dat is dus ons probleem en niet dat van het dier. Elke dag dat uw kat een goed leven heeft, is meegenomen. Dus als een kat met artrose opfleurt met een pijnstiller, is dat de moeite waard.
Een besluit tot euthanasie neemt u meestal niet alleen, maar samen met uw dierenarts. De dierenarts voelt zich natuurlijk betrokken bij uw zorgen over uw kat, maar is in de eerste plaats toch een deskundige, die zich in diens handelen niet laat leiden door emoties, maar door kennis van zaken en ervaring. Een dierenarts zal een dier dan ook alleen laten inslapen, als dit naar zijn overtuiging een goed besluit is. Dit is voor u een belangrijke steun in de rug.