Blaasontsteking

Plasproblemen komen relatief veel voor bij katten. Op onze website kunt u bij “plasproblemen bij de kat” lezen over het verschil tussen plassen en sproeien in huis. Een veel voorkomende oorzaak van plassen in huis is een blaasontsteking.

Symptomen

Een kat met een blaasontsteking gaat meestal erg vaak naar de kattenbak of naar buiten. Er komt dan elke keer maar een klein beetje urine. Soms gaan katten ook buiten de bak, in huis plassen. Bij een blaasontsteking kunnen katten door pijn tijdens het plassen klagelijk gaan miauwen. De urine kan roodgekleurd zijn wanneer er bloed in zit.

Oorzaken

Blaasgruis
Een blaasontsteking kan veroorzaakt worden door kristallen in de urine, ook wel blaasgruis genoemd. Kristallen ontstaan in de urine doordat mineraalzouten neerslaan in de urine. We zien blaasgruis vaker bij katten met overgewicht en katten die binnenshuis leven, maar het kan bij elk type kat voorkomen. Het blaasgruis irriteert de blaas, waardoor een blaasontsteking ontstaat. Bij katers kan het blaasgruis ook vastlopen in de urinebuis in de penis. Hierdoor kan de kater niet meer plassen en loopt de blaas vol. Hij zal proberen te plassen, zonder resultaat. Dit is erg pijnlijk en levensgevaarlijk. Uiteindelijk vergiftigt hij zichzelf en er kan zelfs onherstelbare schade aan de blaas ontstaan. Dit kan al binnen 12 uur gebeuren: Bel snel een dierenarts, dit is een spoedgeval!

Blaassteen
Mineraalzouten kunnen ook samenklonteren tot een steen en daardoor een blaasontsteking geven.

Bacteriologische infectie
Bij een zeer klein percentage (enkele procenten) van de katten is sprake van een bacteriologische infectie van de blaas. Dit wordt het meest gezien bij erg jonge en erg oude katten.

Afwijkingen blaaswand
Katten kunnen ook een blaasontsteking krijgen als gevolg van afwijkingen in de blaaswand. Denk hierbij aan een tumor (gezwel) of poliep (gesteelde, goedaardige uitstulping).

Onbekende oorzaak (idiopathische blaasontsteking)
Bij veel katten is de oorzaak van een blaasontsteking onbekend. Nadat met onderzoek is vastgesteld dat de kat geen blaasgruis of blaassteen heeft, geen bacteriële infectie en geen afwijkende blaaswand heeft, dan wordt gezegd dat het dier een “idiopathische” blaasontsteking heeft. Idiopathisch wil zeggen: onbekende oorzaak. Het lijkt erop dat deze katten een afwijkende slijmlaag hebben van de blaaswand. De blaas raakt hierdoor snel ontstoken. Bij veel katten lijkt stress of pijn een rol te spelen. Denk daarbij aan een ruzie met of angst voor een andere kat, een verbouwing, een baby in huis of gewrichtsproblemen.

Onderzoek

Lichamelijk onderzoek
Bij plasproblemen is het belangrijk dat een kat lichamelijk wordt onderzocht. We controleren niet alleen de urinewegen, maar het hele lichaam. Kan het dier plassen? Hoe voelt de blaas aan? Heeft het dier misschien ergens anders in het lichaam pijn?

Urine opvangen
U kunt thuis urine van uw kat opvangen en dit meenemen naar de praktijk. Wanneer uw dier op een harde ondergrond plast, kunt u de urine van de grond afzuigen met een spuitje. Een andere manier is plastic korreltjes (Katkor®) of reepjes van een schone plastic zak in een verder schone kattenbak te leggen.
Uw kat heeft dan wat om in te graven en u kunt nadat de kat heeft geplast de urine m.b.v. een spuitje verzamelen. De meeste kans van slagen heeft u wanneer u de kat in de badkamer opsluit met een kattenbak gevuld met Katkor®. Wij onderzoeken het liefst zo vers mogelijke urine, dus breng het alstublieft zo snel mogelijk naar de praktijk.

Lukt het niet de urine thuis op te vangen dan proberen wij het tijdens het consult. Als de kat een volle blaas heeft, kunnen we de blaas aanprikken met een spuit met naald. De meeste katten laten dit prima toe. Blijkt de blaas leeg op dat moment, dan kunnen we besluiten de kat eerst een paar uur op te nemen in de kliniek. Een voordeel van het aanprikken van de blaas boven het wachten totdat de kat zelf heeft geplast, is dat de urine steriel wordt afgenomen. Er kan dan een bacteriële kweek ingezet worden. Een nadeel is dat er door het aanprikken soms bloed in het urinemonster terugkomt. Ook blaasgruis wordt sneller gemist.

Urineonderzoek
De opgevangen urine wordt onderzocht m.b.v. een “urinestick”, het soortelijk gewicht wordt bepaald en het urinesediment wordt microscopisch bekeken.
Een urinestick wordt kort in de urine gehouden en in een urine-analyse apparaat geplaatst. Hiermee wordt o.a. bepaald of er eiwit, bloed of suiker in de urine zit. Tevens geeft het een indicatie voor de zuurgraad. Het soortelijk gewicht van de urine geeft aan of de urine goed geconcentreerd is of niet. Wanneer de urine een laag soortelijk gewicht heeft, is het te waterig. Dit kan vele oorzaken hebben. Het urinesediment wordt o.a. gecontroleerd op de aanwezigheid van kristallen en/of afwijkende cellen.
Wanneer de urine steriel is afgenomen (d.w.z. dat het met een spuitje rechtstreeks uit de blaas is gezogen) kan een bacteriologische kweek van de urine gedaan worden.

Echo en röntgenonderzoek van de urinewegen
Met behulp van een echo kan een beeld gevormd worden van de urinewegen. O.a. de blaaswand en de vorm en grootte van de nieren worden geïnspecteerd. Ook blaasstenen zijn vaak goed te zien met een echografisch onderzoek.
Sommige stenen zijn ook goed te zien op een röntgenfoto. Wanneer gebruik gemaakt wordt van röntgen-contrastonderzoek komen de urinewegen goed in beeld op een röntgenfoto.
We kiezen meestal voor het minder belastende echo-onderzoek.

Behandeling

Ontstekingsremmer, blaasontspanner en veel drinken
Normaal gesproken wordt een blaasontsteking behandeld met een ontstekingsremmer met een pijnstillende werking. Heeft het dier erg veel aandrang om te plassen en vermoeden we een verkrampte blaaswand, dan krijgt het ook een middel wat de blaas meer doet ontspannen (oxybutinine of glucinol). Het is erg belangrijk dat de kat veel vocht binnen krijgt. Dit kunt u bereiken door veel natvoer (blikvoer) te geven en/of de brokken te weken in water. Er zijn ook waterfonteintjes te koop, die sommige katten stimuleren om te drinken. Zet op verschillende plekken in huis waterbakjes neer, dat stimuleert het drinken ook.

Oorzaak aanpakken
De verdere behandeling van een blaasontsteking hangt af van de oorzaak.
Is er sprake van een bacteriële infectie dan wordt het dier behandeld met antibiotica. Een blaassteen kan operatief worden verwijderd, maar soms kan een speciaal dieet de steen laten oplossen. Een poliep of een tumor van de blaaswand kan afhankelijk van de grootte en lokalisatie d.m.v. een operatie verwijderd worden.
Blaasgruis kan behandeld en voorkomen worden met speciale blaasdiëten, verkrijgbaar bij de dierenarts.

Onbegrepen oorzaak
Heeft uw kat een idiopathische blaasontsteking, dan zijn er naast de medicijnen zoals hierboven besproken (ontstekingsremmer en blaasontspanner) nog andere mogelijkheden.

Probeer, wanneer mogelijk, de stress voor de kat te verminderen. Wij kunnen u tips geven om de leefomgeving van uw kat prettiger voor het dier te maken. U kunt ook een gedragsdeskundige voor katten inschakelen. Het gebruik van geruststellende feromonen kan helpen. Feromonen zijn stoffen die het onderbewuste beïnvloeden. Er zijn bij ons verdampers verkrijgbaar, die in het stopcontact geplaatst worden en geruststellende feromonen verspreiden in de woonruimte.

Tot slot kunnen bij erg bange of gestreste katten voedingssupplementen of medicijnen gegeven worden die angstremmend werken.