Knaagdieren en euthanasie, de beslissing
Een greep uit de uitspraken van eigenaren, zoals we die vrijwel dagelijks te horen krijgen tijdens het spreekuur:
“We willen ons dier natuurlijk niet kwijt, maar we willen geen lijdensweg.”
“We hadden eigenlijk gehoopt, dat hij uit zichzelf rustig in zijn slaap dood zou gaan.”
“Hij is al oud, moeten we haar wel laten opereren?”
Het percentage oude dieren in de praktijk neemt toe. Dat komt niet doordat mensen geen jonge dier meer nemen, maar doordat meer dan vroeger dieren de kans krijgen oud te worden. In onze praktijk zien we vrijwel uitsluitend betrokken eigenaren, die hun dier goede voeding geven en goed verzorgen. Ziekten zijn beter dan vroeger te voorkomen of te behandelen. Toch is het eeuwige leven ook voor onze huisdieren niet weggelegd en zal het lichaam op enig moment mankementen gaan vertonen, die alleen met ingrijpende onderzoeken of behandelingen op te lossen zijn, of die niet of niet volledig op te lossen zijn.
Een paar voorbeelden
Tumoren komen veel voor bij knaagdieren en worden vaak snel groot. De bulten kunnen meestal wel chirurgisch verwijderd worden, maar de kans is aanwezig dat er snel weer een nieuwe groeit op een andere plek. Eigenaren twijfelen daarom regelmatig of zij het dier willen laten opereren.
Gebitsproblemen komen veel voor bij cavia’s. De tanden en kiezen groeien het hele leven door. Door te kauwen slijt het gebit tot de juiste lengte af. Wanneer kiezen of tanden niet in de goede stand staan gebeurt dit niet op een juiste manier en is een gebitsbehandeling nodig. Deze gebitsbehandeling zal steeds herhaald moeten worden. Vaak elke 4 tot 6 weken. Hoeveel stress geeft deze behandeling het dier? Heeft de cavia pijn?
Levensduur. Behalve de cavia worden veel knaagdieren niet heel oud. Regelmatig merken eigenaren op: Mijn ratje is 2 jaar oud, heeft het dan nog zin om het te laten behandelen?
Dierenartsen kunnen niet alle dilemma’s altijd oplossen, maar we kunnen de eigenaar wel helpen verantwoorde keuzes te maken. Het helpt daarbij om een aantal zaken onder ogen te zien:
Een dierenarts is advocaat van het huisdier. Dat betekent dat we de opvattingen en verzoeken van de eigenaar serieus nemen, maar dat we ons daarnaast altijd afvragen, wat in het belang is van het dier. Daarbij staat de kwaliteit van het leven voorop. Het is niet de bedoeling om een dier uitsluitend technisch in leven te houden. Het dier moet om te beginnen zelfstandig kunnen eten en drinken en zijn behoefte kunnen doen, maar daarnaast moet het dier ook belangstelling hebben voor de leefomgeving en niet ernstig gehinderd worden door pijn, benauwdheid of andere grote ongemakken. Natuurlijk hoeft een oud dier geen topatleet meer te zijn. Net als bij oude mensen maken kleine gebeurtenissen het leven vaak al de moeite waard.
Als u voor de keuze staat uw dier wel of niet een belastend onderzoek of een belastende behandeling te laten ondergaan, is het zaak gegevens te verzamelen die meer inzicht geven in de vooruitzichten en de risico’s. Stelt u zich zo open mogelijk op en mijdt vooroordelen bij gebrek aan feitenkennis. Om welke tumor gaat het? Wat is het biologisch gedrag van die tumor? Welke gegevens zijn er over chirurgie en/of chemotherapie in dit specifieke geval? Welke bijwerkingen zijn te verwachten?
Laat u niet weerhouden als een behandeling maar een tijdelijke verbetering geeft. Het hele leven is tijdelijk en het dier heeft geen toekomstverwachting en geen besef van de eindigheid van het leven. Dat is dus ons probleem en niet dat van het dier. Elke dag dat uw dier een goed leven heeft, is meegenomen. Dus als een dier met artrose opfleurt met een pijnstiller, is dat de moeite waard.
Een besluit tot euthanasie neemt u meestal niet alleen, maar samen met uw dierenarts. De dierenarts voelt zich natuurlijk betrokken bij uw zorgen over uw dier, maar is in de eerste plaats toch een deskundige, die zich in diens handelen niet laat leiden door emoties, maar door kennis van zaken en ervaring. Een dierenarts zal een dier dan ook alleen laten inslapen, als dit naar zijn overtuiging een goed besluit is. Dit is voor u een belangrijke steun in de rug.